Region | DW.DE

Bez čarobnog recepta za Balkan

Ketrin Ešton i Hilari Klinton dolaze na Balkan, ali ne sa nekim novim „receptom“ za region. Poseta ima za cilj ima da se BiH, Srbiji i Kosovu pokaže „šira podrška“ i usmere ka zajedničkoj evroatlantskoj budućnosti.

I reforme i Dejton

Diplomatska ofanziva za pregovore sa Kosovom

Tači Dačiću „ponudio“ dvojno državljanstvo

I reforme i Dejton

US Secretary of State Hillary Clinton (L) shakes hands with EU High Representative for Foreign Affairs and Security Policy Catherine Ashton as they pose ahead of an Energy meeting on November 19, 2010 in Lisbon, during a NATO (North Atlantic Treaty Organization) Summit of Heads of States and Government held on 19-20 November 2010. AFP PHOTO/ RAFA RIVAS (Photo credit should read RAFA RIVAS/AFP/Getty Images)

Hilari Klinton i Ketrin Ešton u ponedeljak (29.10.) dolaze u BiH. One će, tokom razgovora sa zvaničnicima BiH, ukazati na neophodnost reformi koje ova zemlja mora da sprovede na evroatlantskom putu.

Romi na putu ka „obećanoj zemlji“

Mnogi Romi iz Makedonije i Srbije zatražili su poslednjih nedelja azil u EU. Iako makedonski MUP upozorava da zloupotreba povlači za sobom i oduzimanje socijalni primanja, mnogi, ipak, kreću ka „obećanom Zapadu“.

Hrvatska, pa tajm-aut u proširenju EU

Uprkos nemačkim kritikama, Hrvatska će verovatno 1. jula sledeće godine postati članica Evropske unije. Ali, to neće biti oproštaj Brisela od Balkana, piše za DW stručnjak na ovom polju Ridiger Rosig.

Hrvatska: Navijači protiv uzurpacije klubova

Fudbalske vlasti u Hrvatskoj nerado propuštaju narod sa tribina u prostor odlučivanja o radu klubova. Ali, navijače sve glasnije zahtevaju da i oni budu upitani kada se odlučuje o njihovim voljenim klubovima.

Odnos prema prošlosti

Park-muzej u Budimpešti

Prema istoričarima spomenici su materijalni izraz ideologije. I zaista, od konstrukcije novog makedonskog identiteta simbolizovanog „Ratnikom na konju“ u Skoplju, preko miniranog pa obnovljenog kipa maršala Tita u Hrvatskoj, do mađarskog muzeja komunističkih kipova, odnos prema spomenicima u srednjoj i jugoistočnoj Evropi pokazuje kako ta društva vide svoju prošlost i kako danas definišu sebe.
Odnos prema prošlosti

Enver Hoxhina piramida

Jedan od vladara istočnog bloka, Enver Hodža, odveo je Albaniju u izolaciju. Nakon smrti, 1985. godine, njegovi naslednici podigli su u Tirani, u njegovu čast, 22 metra visoku piramidu. Spomenik propada te vlada želi da ga srušiti i na tom mestu podigne novu zgradu parlamenta. Mnogi Albanci se protive, među njima i žrtve Hodžinog režima koje žele da piramida ostane kao podsetnik.
Odnos prema prošlosti

Bila jednom dva druga

Prištinski spomenik Crnogorcu Bori Vukmiroviću i Albancu Ramizu Sadikuu podignut je 1961. godine. Heroje antifašističke borbe, slavne po legendarnom drugarstvu, ubili su 1943. italijanski vojnici. Nakon što je 1999. albanska većina preuzela vlast na Kosovu, Vukmirovićeva bista je, u činu nepoštovanja prema partizanskom prijateljstvu, uklonjena, a Sadiku je ostao tužno usamljen.
Odnos prema prošlosti

Smrt bratstva i jedinstva

Ovaj spomenik jednom je predstavljao bratstvo i jedinstvo Srba i Albanaca. Nakon intervencije NATO-a 1999. godine izvršen je neuspešan pokušaj miniranja, a studenti su ga kasnije oslikali zastavama zapadnih zemalja koju su priznale nezavisnost Kosova. Prištinske vlasti nameravaju da uklone ovaj spomenik, a na mestu koje je simbolizovalo zajedništvo dva naroda planiraju da naprave – garažu.
Odnos prema prošlosti

Novi stari junaci

Mnogi od skoro 3000 antifašističkih spomenika uništeni su i u Makedoniji. Neki su kipovi, na primer u Bitoli ili Velesu bačeni u reke, a vlasti nemaju nameru da ih obnavljaju. Umesto toga u središtu Skoplja – delom i kao provokacija Grčkoj - podignut je veliki spomenik Aleksandru Velikom, premda savremeni Makedonci, nemaju nikakve direktne veze s antičkim nasleđem.
Odnos prema prošlosti

Ceauşescova ostavština

Na bukureštanskom Trgu slobode nalazi se Čaušesku palata monstruoznih proporcija. Danas je u modi prilikom svečanih događaja slikati se ispred građevine, a ko može sebi i da priušti iznajmiže i limuzinu. Rumunski istoričari nezadovoljni su tim, nonšalantnim odnosom mladih, prema uspomenama na brutalnu diktaturu.
Odnos prema prošlosti

Obračun sa antifašizmom

U Kumrovcu su vandali 2004. godine uništili Titov spomenik koji je izradio Antun Augustinčić. Spomenik je restauiran, a u rodno mesto maršala svake godine na Dan mladosti, 25. maja, dolazi hiljade građana.
Odnos prema prošlosti

Zapušteni spomenik

Spomenik partizanskim i civilnim žrtvama na Petrovoj Gori, rad slavnog Vojina Bakića, jedan je od najimpresivnijih primera monumentalne arhitekture u celoj bivšoj Jugoslaviji. Pod vlašću tzv. Republike Srpske Krajine početkom 90-tih počelo je uništavanje kompleksa i krađa pokrovnih keramičkih ploča, što se nastavilo i nakon što je 1995. godine područje vraćeno u sastav Hrvatske.
Odnos prema prošlosti

Legendarna bitka

Spomenik na Tjentištu kod Sutjeske podseća na slavnu bitku 18 hiljada partizana i 127 hiljada pripadnika nemačkih, italijanskih, ustaških i četničkih jedinica. Podignut je 1973. u spomen na sve pale u borbi protiv fašizma. Devedesetih mu je pretilo propadanje (gornja slika). Kasnije je restauriran, ali borci iz Republike Srpske i Federacije BiH bitku do danas obeležavaju odvojeno.
Odnos prema prošlosti

„Simbol komunističkog režima“

Spomenik na Makljenu podignut 1978. u spomen na Bitku na Neretvi – slavnu i kao Bitka za ranjenike ili četvrtka neprijateljska ofanziva –2000. je godine, kao što to biva, „pod nerazjašnjenim okolnostima“ potpuno uništen. Protivnici spomenika nemaju dileme zbog čega se to desilo, pa je tako navodno reč o „simbolu komunističkog režima“.
Odnos prema prošlosti

Šest imena u 140 godina

U Srbiji se imena ulica menjaju gotovo jednako brzo kao i vlade. Iz priložene je fotografije jasnoje da današnja Svetogorska ulica u Beogradu tokom poslednjih 140 godina je šest puta promenila ime, naravno, uvek u skladu s ideološkim stavovima vladajućih stranaka. Za razliku od uobičajene prakse potpunog brisanja prošlosti, ova tabla barem ostavlja spomen na prošle nazive.
Odnos prema prošlosti

Tužni vojnici

Spomenik u Parku bugarsko-sovjetskog prijateljstva izgrađen 1978. godine izdiže se 110 metara iznad crnomorske Varne i najveći je spomenik u gradu. Danas izgleda poput ruševine iz najmlađe prošlosti zemlje te kao testament megalomaniji bugarskih komunista. Mnogi Bugari mogli bi lako i bez njega.