د افغانستان د ټاکنو خپلواک کمیسیون یوه چارواکي ویلي دي چې په افغانستان کې به د ۱۳۹۳ کال د حمل په میاشت کې د ولسمشرۍ ټاکني تر سره شي. په دې ترتیب سره به نو له افغانستانه د جنګي بهرنیو سرتیرو تر وتلو دمخه ټاکنې تر سره شي.
افغان سوداګر شکایت کوي چې له ورڅخه په لویو لارو کې د ښاروالۍ د حق العبور تر نوم لاندې پیسې اخیستل کیږي. دا په داسې حال کې ده چې د سوداګرو په خبره د وزیرانو شورا پریکړه کړې ده چې له سوداګرو څخه باید یوازې ګمرک پیسې واخلي.
د سندې سمندري توپان نیویارک، نیو جرسي او یو شمیر نورو ښارونو ته رسیدلی دی. د توپان له کبله یو شمیر خلکو خپل ژوند له لاسه ورکړی دی او په میلیونو نور اوس په خپلو کورونو کې بریښنا نه لري.
افغان سوک وهونکی حمید رحیمي، د سه شنبې په ورځ له خپل تانزانیایي سيال سید ایمبلوا، سره په کابل کې سیالي کوي. رحیمي يو افغان الاصله المانۍ دی چې له یوې میاشتې راهیسې په کابل کې د سوک وهنې د یوې سیالۍ له پاره چمتووالی نیسي.
ایساف وايي، اجازه نه لري چې د افغانستان خاوره د بهرنیو هیوادونو له بریدونو څخه خوندي وساتي. د دغو چارواکو په خبره د ایساف د هغو عملیاتو په چوکاټ کې چې ملگرو ملتونو تصویب کړي دي د افغانستان د پولو ساتل شامل نه دي.
د افغانستان د پارلمان یو شمیر غړي وایي چې د افغانستان د علماو شورا باید د یو نړیوال کنفرانس جوړ کړي او په هغه کې ځانمرګي بریدونه حرام اعلان کړي.
د کابل په ختیځ کې د خښتو ډیری بټیۍ پرتې دي چې په کې یو شمیر ماشومان هم کار کوي. دغه ماشومان د افغانستان د ناامنو ولایتونو اصلي اوسیدونکي دي او وایي چې په یوې اونۍ کې تر ۷۰ ساعتونو پورې کار کوي.
د امريکا متحده ايالاتو په ختيځ کې د ساحلي سيمو څه نا څه پنځوس میليونه اوسیدونکي د «سندي» په نوم یوه توپان له گواښ سره مخامخ دي. دا توپان ورو ورو د دغو سیمو په لور نزدې کیږي.
پاکستانی سياستوال عمران خان، امريکا ته د سفر پر مهال په کاناډا کي له الوتکي راکښته کړل سوی دﺉ او پوښتني ګرويږني ځني سوي دي. هغه په خپل هيواد کي د بې پيلوټه الوتکو له عملياتو سره مخالف دﺉ.
javascript:;
د کابل اوسېدونکو سږکال د څښاک اوبو د کموالي له کبله ډير سخت دوبی تير کړ. په دغه ښار کي اکثره هغه څاګان چي له۲۰ تر ۳۰ مترو پوري ژور ول وچ سوي دي. د دغه ښار په ټولو سيمو کي د اوبو کمښت محسوسېږي.
کارپوهان وايي، چي د فلسطين خپلواکه اداره به له بهرنيو پيسو او مرستو پرته له منځه ولاړه سي. د دوی مهم تمويلونکی اروپايي ټولنه ده، خو بيا هم پر فلسطينيانو باندي د اروپايانو تاثير لږ دﺉ.
اتڼ له پخوا څخه د افغاني کلتور د خوشاليو يو توده برخه ده، چي د پيړيو راهيسي په زياته بيا پښتني کلتور کي ﺉې ځان ته ځای پيدا کړی دﺉ. ويل کيږي چي د دغي لوبي يا ګډا تاريخي لرغونتيا اريايي ټولني ته رسيږي.
بریالی ولي د افغانستان د پښتو ژبې ځوان سندرغاړی دی چې په لنډه موده کې یې د موسقي لوړي څوکې ته ځان رسولی دی. نوموړي د لوی اختر په لومړۍ ورځ له دویچه ویله سره یوه ځانګړې مرکه کړې ده.
افریقايي خاکستري طوطي ډیرې وړتیاې لري. دغه افریقایي خاکستري طوطي الیکس نومیده. هغه کولای شو چې پنځوس بیلابیل شکلونه وپیژني. هغه همدا راز کولای شول چې تر شپږو پورې شمیرې، اوه رنګونه، واړه او لوی توکي، یو شان او متفاوت شیان وپیژني. یوه شپه مخکې تر هغه چې الیکس مړ شي د هغه ساتونکي ورته وویل: «زه در سره مینه لرم.» الیکس بیرته خپل صاحب ته ځواب ورکړ: «زه هم له تا سره مینه لرم.»
ګوریلاګانې دا وړتیا لري چې خپل ګران کسان په یاد وساتي او په خلاق ډول فکر وکړي. یوې ګوریلا چې کوکو نومیده زده کړي وو چې په اشاره یي ژبې باندې له خلکو سره افهام او تفهیم وکړي.
سگلاوگان کولای شي چې په منطقي ډول فکر وکړي. دغه خبره د ساینس پوهانو په څیړنو کې اثبات شوې ده.
سپیان هم د ډیرو هوښیارو ژوو له ډلې څخه دي. سپیان کولای شي چې د انسان په ځینو ساده امرونو لکه (کښینه! ولاړ شه!) او داسې نورو امرونو باندې پوه شي. سپیان همداراز کولای شي چې پرته له کومې مرستې څخه خواړه پیدا کړي. هغوی مود او فیشن هم خوښوي.
پشیانې هم د سپیانو په څیر د انسان په ځینو ډیرو ساده امرونو باندې پوهیږي.
خوکان ډیر ژر ځینې کارونه زده کولای شي. له خوکانو څخه د ماشومانو په فلمونو کې هم کار اخیستل کیږي ځکه چې هغوی په ډیرې ساده گۍ سره تربیه کیدای شي.
د چمپنزيگانو (یو ډول شاديگانې) په هوښیارۍ خو ډیر خلک پوهیږي. هغوی کولای شي چې ډیر سخت کارونه زده کړي. دغه ژوي له انسانانو سره ۹۸ سلنه جینیتیکي نزدیوالی لري. چمپنزیگانې کولای شي چې د کار له وسایلو څخه کار واخلي، د کسانو څیرې په یاد وساتي او سختې ستونزې له منځه یوسي.
دولفینان د سمندر تر ټولو هوښیار ژوي دي. هغوی له یو بل سره په خپل خاص لسان باندې خبرې کولای شي.
کشپان هم ډیر هوښیار ژوي دي. هغوی کولای شي چې د انسانانو غږ وپیژني او خپل د ډوډۍ خوړلو وخت په یاد وساتي.
دغه ډول ژوي ډیر هوښیار دي او مخکې له دې چې یو څه وخوري هغه پاکوي.
دغه ډول بیزوگانې کولای شي چې په اشارو خبرې وکړي. دغه بیزو اوس ان له ای پد څخه هم کار اخلي.
پر دې سربیره چې اسان کولای شي ډیر ښایسته حرکات ترسره کړي هغوی همداراز په خلاقانه ډول د فکر کولو وړتیا هم لري. د متحده ایالاتو په نوادا ایالت کې یو داسې اس ژوند کوي چې کولای شي نقاشي وکړي. دا اس چولا نومیږي.
د اختاپوت ډیر ډولونه موجود دي خو هغوی ټول ډیر لایقه وي. هغوی کولای شي چې ځینې ستونزې حل کړي او له وسایلو څخه کار اخیستل زده کړي. دغه سمندري ژوې همداراز ډیر وخت د فوټبال د لوبو د پایلو وړاندوینه هم کولای شي.
څیړنې ښيي چې موږکان ډیر هوښیار ژوي دي. موږکان داسې روزل کیدای شي چې وکولای شي ماینونه هم پیدا کړي. موږکان افسوس، خوشحالۍ، فشار او ځینې نور احساسونه ښولای شي. موږکان همداراز خوبونه هم ویني.
لیکوال: دویچه ویله | کتونکی: مسعود جهش
د هریرود طوفان د فوتبال لوبډله د افغانستان د غوره لیګ اتله شوه. دې لوبډلې خپله وروستۍ لوبه د البرز د سیمرغې له لوبډلې سره وکړه. دا لوبه په زرگونو کسانو په لوبغالي کې او ډیر شمیر نورو د تلویزیون له لارې په ژوندۍ بڼه لیده.
افغان کريکټ ملي لوبډله
يو شمېر موضوعات د انځور په ژبه
