Łużyczanie - słowiańska mniejszość w RFN

Go west

Pierwotnie Łużyczania mieszkali w Europie wschodniej na terenach między Odrą i Dnieprem. Podczas wędrówek ludów w XVI w. osiedlili się na mało zaludnionym obszarze pomiędzy Rudawami i Bałtykiem. Obecnie ok sześćdziesięciotysięczna społeczność Łużyczan żyje w Saksonii i Brandenburgii.

Łużyczanie - słowiańska mniejszość w RFN

Bautzen, Budyšin, Budziszyn

Kultura i język łużyckiej mniejszości narodowej chronione są zapisem w saksońskiej i brandenburskiej konstytucji. Chociebuż na Łużycach Dolnych i Budziszyn na Łużycach Górnych to kulturalne i polityczne centra Łużyczan. Podczas gdy mieszkańcy Budziszyna mówią w języku górnołużyckim, podobnym do czeskiego, na Łużycach Dolnych rozpowszechniony jest język dolnołużycki, bliższy językowi polskiemu.

Łużyczanie - słowiańska mniejszość w RFN

Dwujęzyczny region

Przed zniknięciem uratowali język łużycki przede wszystkim naukowcy w XIX w. oraz bogata literatura w tym języku, lekcje języka łużyckiego w szkołach i nabożeństwa. Język łużycki jest do dzisiaj przedmiotem w szkołach; jest też pielęgnowany w ośrodkach kultury. W Łużycach wiszą dwujęzyczne tablice z nazwami miast i ulic.

Łużyczanie - słowiańska mniejszość w RFN

Szpreewald

Szpreewald to szczególny krajobraz rozciągający się na południowy wschód od Berlina w kierunku Goerlitz. Rzeki, kanały, jeziora, wrzosowiska i mokradła oraz interesujące formacje skał podnoszą atrakcyjność turystyczną regionu.

Łużyczanie - słowiańska mniejszość w RFN

Tradycyjne ludowe stroje

Elementem wszystkich starych kultur są także stroje ludowe. Stroje Łużyczan można obejrzeć podczas świąt kościelnych czy wesel, a że są wyjątkowe, młode pokolenie uważa je za "cool", jak widać na fotografii z wesela w Sprembergu na Łużycach Dolnych. Tam Łużyczan nazywa się także Wendami.

Łużyczanie - słowiańska mniejszość w RFN

Wielkanocna procesja jeźdźców

Do najbardziej żywych tradycji Łużyczan należy procesja konna w Niedzielę Wielkanocną. Na Łużycach Górnych, gdzie żyje największa łużycka społeczność katolicka, tradycyjna konna procesja przechodzi od wsi do wsi, by obwieścić światu dobrą nowinę o zmartwychwstaniu Chrystusa.

Łużyczanie - słowiańska mniejszość w RFN

Symbol płodności

Kunszt kraszenia jajek na Wielkanoc Łużyczanie opanowali do perfekcji. Ponad 400-letnią tradycję ma także turlanie w Niedzielę Wielkanocną jajek z góry Protschenberg w Budziszynie. Niegdyś zamożni mieszczanie puszczali po stoku jajka, orzechy i jabłka - ku radości biednych dzieci. Tradycja ta kultywowana jest do dziś, także jako atrakcja turystyczna, tyle, że po stoku toczą się piłeczki.

Łużyczanie - słowiańska mniejszość w RFN

Ptasie wesele 25 stycznia

Niespotykaną nigdzie tradycją jest obchodzone 25 stycznia przez dzieci Ptasie Wesele. Wieczorem, w przeddzień święta, dzieci wystawiają na parapety talerze, które nocą zapełniają się słodyczami lub pieczywem w kształcie sroki. W ten symboliczny sposób ptaki dziękują dzieciakom za dokarmianie zimą. Na zdjęciu dzieci przebrane za sroki i kruki świętują ptasie wesele tańcząc i śpiewając.

Łużyczanie - słowiańska mniejszość w RFN

Uczeń czarnoksiężnika

Legendarną postacią w kulturze Łużyczan jest Krabat, wojenna sierota. Chłopiec został uczniem Mistrza czarnej magii w "czarnym młynie" w saksońskim Koselbruch koło Schwarzkollm. Udaje mu się poskromić złe duchy, o czym przypominają doroczne widowiska podczas festiwalu "Krabat", książka jak i film.

Łużyczanie - słowiańska mniejszość w RFN

Domowina to więcej niż folklor

Domowina, zrzeszenie Łużyczan, założone 13 października 1912 r. ma za zadanie wspieranie kultury i języka łużyckiej społeczności; jest też reprezentacją polityczną Łużyczan. Domowina oznacza po serbołużycku Ojczyzna. Od 2011 roku David Statnik (p.) zastąpił długoletniego przewodniczącego Domowiny Jana Nucka.

Łużyczanie - słowiańska mniejszość w RFN

Okolicznościowy znaczek

Niemiecka Poczta uhonorowała stulecie działalności Domowiny wydając okolicznościowy znaczek - oczywiście z motywem z Ptasiego Wesela i łużycką niebiesko-czerwono-białą flagą. Na główną uroczystość jubileuszową udziałem ok. 800 gości przybył do Hoyerswerdy (Wojrowca) także premier rządu Saksonii Stanislaw Tillich, który też jest Łużyczaninem.

Autor: Małgorzata Matzke | Redakcja: Barbara Cöllen